Máy hàn là một công cụ quan trọng trong ngành cơ khí, giúp nối các kim loại lại với nhau bằng cách sử dụng nhiệt và dòng điện. Đối với những người mới bắt đầu, việc sử dụng máy hàn có thể gặp nhiều khó khăn. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng máy hàn cơ bản một cách an toàn và hiệu quả.
1. Chuẩn bị trước khi hàn
1.1. Chọn loại máy hàn phù hợp
- Máy hàn que (MMA): Phù hợp với người mới, dễ sử dụng, phổ biến trong sửa chữa cơ khí.
- Máy hàn MIG (hàn dây): Hàn nhanh, ít bắn tóe, thích hợp cho sản xuất công nghiệp.
- Máy hàn TIG (hàn Argon): Mối hàn đẹp, phù hợp với vật liệu mỏng và yêu cầu kỹ thuật cao.
1.2. Chuẩn bị dụng cụ bảo hộ
Trước khi bắt đầu hàn, bạn cần đảm bảo an toàn với các thiết bị sau:
✅ Mặt nạ hàn: Bảo vệ mắt khỏi tia lửa điện.
✅ Găng tay hàn: Chống bỏng, cách nhiệt tốt.
✅ Áo bảo hộ chống cháy: Tránh tia lửa hàn bắn vào da.
✅ Giày bảo hộ: Giúp đứng vững, tránh trượt ngã.
1.3. Kiểm tra máy hàn và vật liệu
🔍 Kiểm tra nguồn điện: Đảm bảo nguồn điện ổn định, phù hợp với yêu cầu của máy.
🔍 Chọn que hàn hoặc dây hàn phù hợp: Tùy theo loại vật liệu cần hàn.
🔍 Làm sạch bề mặt vật liệu: Loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ giúp mối hàn chắc chắn hơn.
2. Hướng dẫn sử dụng máy hàn cơ bản
2.1. Bật máy hàn và điều chỉnh thông số
- Điều chỉnh dòng điện hàn: Dựa vào độ dày của vật liệu (Ví dụ: 1.5 – 2mm dùng khoảng 60-80A, dày hơn cần 100A trở lên).
- Chọn cực hàn:
- Hàn que MMA: Cực dương (+) kẹp vào que hàn, cực âm (-) kẹp vào vật hàn.
- Hàn MIG/TIG: Tùy theo vật liệu, có thể đổi cực để phù hợp.
2.2. Kỹ thuật mồi hồ quang
🔥 Cách 1: Mồi quẹt (hàn que MMA) – Chạm que hàn vào vật liệu như quẹt diêm để tạo hồ quang.
🔥 Cách 2: Mồi chấm (hàn TIG) – Chạm nhẹ điện cực vào bề mặt hàn, sau đó nhấc nhẹ lên để bắt đầu.
2.3. Thực hiện hàn
- Giữ khoảng cách hợp lý: Đầu que hàn cách vật hàn khoảng 2-3mm.
- Điều chỉnh góc hàn:
- Hàn que: Giữ góc 15-30° so với bề mặt.
- Hàn MIG/TIG: Giữ góc 10-20° để khí bảo vệ phủ đều.
- Di chuyển que hàn đều tay: Đi chậm để mối hàn đẹp, không bị rỗ khí.
2.4. Kết thúc và kiểm tra mối hàn
- Tắt máy hàn, để nguội que hàn trước khi thay.
- Kiểm tra mối hàn, làm sạch xỉ hàn bằng búa gõ xỉ hoặc bàn chải thép.
- Nếu mối hàn bị lỗi (rỗ khí, cháy thủng), cần điều chỉnh dòng điện và tốc độ hàn để khắc phục.
3. Những lỗi thường gặp và cách khắc phục
| Lỗi thường gặp | Nguyên nhân | Cách khắc phục |
|---|---|---|
| Mối hàn không bám chắc | Dòng điện quá thấp, que hàn bẩn | Tăng dòng điện, làm sạch que hàn |
| Mối hàn bị rỗ khí | Di chuyển quá nhanh, bề mặt có dầu mỡ | Đi chậm hơn, làm sạch vật liệu |
| Mối hàn cháy thủng | Dòng điện quá cao, que hàn quá gần | Giảm dòng điện, giữ khoảng cách hợp lý |
| Hồ quang bị tắt đột ngột | Kẹp mass không chặt, que hàn ẩm | Kiểm tra kẹp mass, thay que hàn mới |
4. Lưu ý an toàn khi hàn
⚠ Làm việc ở nơi thông thoáng để tránh hít phải khí độc.
⚠ Không hàn gần vật dễ cháy như vải, giấy, hóa chất.
⚠ Không chạm vào vật hàn ngay sau khi hàn vì nhiệt độ rất cao.
⚠ Đảm bảo hệ thống điện ổn định để tránh rủi ro cháy nổ.
5. Lời kết
Sử dụng máy hàn đúng cách không chỉ giúp bạn có những mối hàn đẹp mà còn đảm bảo an toàn lao động. Hy vọng với hướng dẫn này, bạn có thể bắt đầu hàn một cách dễ dàng. Nếu bạn cần tư vấn hoặc tìm mua máy hàn chất lượng, đừng ngần ngại liên hệ ngay để được hỗ trợ!